Các chất giúp bảo quản đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật và tăng thời gian sử dụng của các loại thực phẩm. Nếu không sử dụng chúng, thực phẩm sẽ nhanh chóng bị hỏng do tiếp xúc với không khí, độ ẩm, vi khuẩn hoặc nấm mốc. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc sử dụng chất này không đúng cách hoặc lạm dụng chúng có thể gây hại cho sức khỏe của con người. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về cách sử dụng các loại bảo quản thực phẩm qua bài viết dưới đây.
Bài viết liên quan:
- Hiểu đúng về chất bảo quản
- Thị trường chất bảo quản toàn cầu là cuộc “chạy đua” giữa Bắc Mỹ và châu Á Thái Bình Dương
- Giới hạn an toàn trong sử dụng chất bảo quản thực phẩm
- Yếu tố tự nhiên là tương lai của thị trường chất bảo quản năm 2023
Tăng thời gian sử dụng của thực phẩm bằng các chất bảo quản
(Nguồn:vista.com)
1. Tìm hiểu về chất bảo quản thực phẩm
Chất bảo quản là một phần quan trọng trong ngành công nghiệp thực phẩm và cuộc sống hàng ngày. Việc sử dụng quá nhiều hoặc sai cách có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe và an toàn thực phẩm. Do đó, cần hiểu rõ về các loại chất bảo quản thực phẩm cũng như tác động của chúng đến sức khỏe con người. Dưới đây là thông tin chi tiết về các chất bảo quản thực phẩm.
1.1 Khái niệm
Chất bảo quản thực phẩm là các loại hóa chất tự nhiên hay tổng hợp được thêm vào thực phẩm nhằm ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình hoạt động và phát triển của các vi sinh vật. Trong trường hợp không sử dụng chất để bảo quản, thực phẩm có thể bắt đầu biến đổi với các hiện tượng như bề mặt trở nên nhớt, mùi chua, ôi thiu, mất hương vị và có thể gây hại cho sức khỏe.
1.2 Phân loại chất bảo quản
- Tự nhiên
Các chất để bảo quản tự nhiên thường được áp dụng trong các sản phẩm truyền thống, ví dụ như đường, muối, giấm và rượu. Chúng có khả năng ức chế và loại bỏ vi khuẩn và vi sinh vật gây hại. Điều quan trọng là chúng không gây biến đổi chất lượng của thực phẩm và duy trì được màu sắc và chất lượng ban đầu của sản phẩm thực phẩm. Vì vậy, chúng thường được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thực phẩm.
Chất bảo quản tự nhiên từ giấm tỏi
(Nguồn:vista.com)
- Tổng hợp
Các chất bảo quản tổng hợp được sử dụng để ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình phát triển của vi sinh vật, và chúng có nguồn gốc từ cả các hợp chất vô cơ và hữu cơ. Các chất để bảo quản vô cơ bao gồm nitrat, nitrit, sulfit, sulfurous, phosphat, hypoclorid, hydrogen peroxide… Các chất hữu cơ bao gồm acid benzoic, acid sorbic, acid acetic, acid propionic, acid citric, acid lactic, acid formic,…
Chất bảo quản tổng hợp hydrogen peroxide
(Nguồn:vista.com)
2. Hướng dẫn sử dụng chất bảo quản thực phẩm đúng cách
Để đảm bảo việc sử dụng chất bảo quản đúng cách, các nhà sản xuất cần tuân theo các hướng dẫn. Chỉ sử dụng các loại chất để bảo quản được liệt kê trong danh mục và tuân theo các hạn ngạch được quy định bởi Bộ Y tế. Khi sử dụng đồng thời nhiều loại chất bảo quản khác nhau, các nhà sản xuất cần thận trọng và tiến hành nghiên cứu kỹ về tính chất của từng chất, bởi vì có thể xảy ra các phản ứng hóa học tạo ra các sản phẩm phụ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Dưới đây là bảng giới hạn hàm lượng chất bảo quản cho phép:
| Nhóm | Tên phụ gia | Giới hạn cho phép trong thực phẩm (mg/kg) |
| Sorbates | Acid sorbic; Natri sorbat
Kali sorbat; Calci sorbat |
200 – 3000 |
| Benzoates | Acid benzoic; Natri benzoate
Kali benzoate; Calci benzoat |
200 – 3000 |
| Nitrate | Natri nitrat | 200 |
| Nitrites | Kali nitrit; Natri nitrit | 80 |
| Sulfit | Sulfua dioxyd, natri sulfit, natri hydro sulfit, natri metabisulfit, kali metabisulfit, kali sulfit, natri thiosulfat | 15 – 1000 |
Bảng giới hạn chỉ số tối đa cho nhóm chất bảo quản
3. Kiểm soát hàm lượng chất bảo quản cho phép
Để đảm bảo chất lượng của thực phẩm, các nhà sản xuất, cơ quan quản lý và các bên liên quan có thể lựa chọn sử dụng phòng thí nghiệm có khả năng kiểm tra hàm lượng các chất này trong thực phẩm. Hiện nay, có nhiều phương pháp phân tích khác nhau được áp dụng để kiểm tra các loại chất bảo quản trong thực phẩm, bao gồm HPLC, LC-MS/MS, IC, và nhiều kỹ thuật khác.
Các trang thiết bị kiểm tra hàm lượng chất bảo quản
(Nguồn: vista.com)
Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia đã trang bị nhiều thiết bị tiên tiến để đáp ứng các yêu cầu phân tích, bao gồm nitrat, nitrit, sulfit, sulfurous, phosphat, hydrogen peroxide, acid benzoic, acid sorbic, acid acetic, propionic, formic, lactic, cũng như các dạng muối tương ứng, paraben, formaldehyde, natri dehydroacetat, Nisin A, Z,…
Viện có khả năng thực hiện các kiểm tra nhanh chóng và đảm bảo kết quả chính xác. Đây là một địa điểm đáng tin cậy để thực hiện kiểm tra và kiểm soát chất lượng thực phẩm an toàn trước, trong và sau quá trình phân phối sản phẩm trên thị trường.
4. Các chất bảo quản tự nhiên an toàn hiện nay
Các chất bảo quản tự nhiên này có thể giúp bạn bảo quản thực phẩm một cách hiệu quả và đảm bảo an toàn cho sức khỏe trong cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là danh sách các chất tự nhiên và an toàn mà bạn có thể áp dụng:
- Nisin (E234): Nisin là một chất có khả năng mạnh mẽ trong việc ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và các vi sinh vật có khả năng gây ô nhiễm thực phẩm.
- Catechin: Catechin là một chất chống oxi hóa tự nhiên, thường được tìm thấy trong trà xanh. Nó có khả năng bảo quản thực phẩm tốt nhờ vào hoạt tính của vitamin P, giúp ổn định và ngăn chặn quá trình oxy hóa thực phẩm.
Catechin – chất bảo quản tự nhiên trong trà xanh
(Nguồn:vista.com)
- Dầu ăn: Dầu ăn không chỉ làm chậm quá trình oxy hóa trong thực phẩm mà còn ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập vào thực phẩm.
- Muối: Muối cũng là một chất để bảo quản tự nhiên phổ biến được sử dụng hàng ngày. Nó tạo môi trường không thích hợp cho sự sống và phát triển của vi sinh vật, giúp kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm.
- Đường: Đường có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và hỗ trợ sự hoạt động của lợi khuẩn lactic, từ đó ngăn chặn ôi thiu thực phẩm và làm chậm quá trình oxy hóa chất béo.
Bảo quản thực phẩm bằng đường cát
(Nguồn:vista.com)
- Chanh và nước cốt chanh (Vitamin C): Chanh và nước cốt chanh chứa nhiều vitamin C, một chất chống oxi hóa tự nhiên, giúp bảo quản thực phẩm và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn.
- Mật ong: Mật ong có độ ẩm và độ pH thấp, tạo điều kiện không thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, từ đó giúp bảo quản cho thực phẩm.
Trong bài viết này, chúng tôi đã bật mí cho bạn những cách sử dụng chất bảo quản tốt cho sức khỏe. Các chất để bảo quản có vai trò quan trọng trong việc bảo quản thực phẩm và ngăn chúng bị hỏng nhanh chóng. Tuy nhiên, việc sử dụng các chất này cần phải thận trọng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Hãy luôn tuân thủ các hướng dẫn của nhà sản xuất về cách sử dụng chất bảo quản, bao gồm cả liều lượng và thời gian sử dụng
Bài viết và hình ảnh được tổng hợp bởi WIN Flavor.
